دیالوگ در ایمان

محمد ذوقی
question_answer۲ دیدگاه
راستی تو چرا ایمان داری؟ مقصودم خودِ «تو»یی. نه متکلمان و مهملاتشان. شخصِ «تو» چرا احساس کرد که باید ایمان داشته باشد؟ در پاسخ به این پرسش شتاب نکن. چون اگر بگویی «خوب، در خانواده‌ای باایمان بوده‌ام»، تو را با اضطرابت تنها می‌گذارم، زیرا پیش از این هم ایمانی نداشته‌ای…

دیالوگ در توهین

محمد ذوقی
|محمد ذوقی| – یکی را کشتم، زیرا به مقدساتم توهین می‌کرد.  –آیا این توهین‌ها ضرری متوجهِ مقدساتِ تو کرده بود؟  –نه، به هیچ وجه. – پس لاجرم باید گمان کنم که ضرری متوجهِ شخصِ تو کرده. – شاید. به هر حال مقدساتِ «من» است. – پس تو نه برای مقدسات…

خصلتِ قومیِ انذار در قرآن

محمد ذوقی, یادداشت
question_answer۳ دیدگاه
محمد ذوقی : وحی برنامه‌ی توسعه نیست. آن که «لتنذر ام‌القری و من حولها» را دریافته دقیقاً چون عیساست که رسالتِ خود را منحصر به بنی‌اسرائیل می‌دانست. اما در این حال با «لیکون للعالمین نذیرا» چه کنیم؟ آیا با تناقضی مواجه گشته‌ایم؟ یا باید به نظراتِ متکلمانه دل خوش کنیم که رسالت،…

من خلق می‌کنیم/ رقصِ زیبای ضمایر در ماده‌ی وحی

محمد ذوقی, یادداشت
question_answer۳ دیدگاه
  |محمد ذوقی | در اشاراتِ انبوهِ قرآنی به خدا در سیاقِ متکلمِ مع‌الغیر، توجیهاتی تراشیده‌اند. از جمله این‌که ضمایرِ جمع در موضوعاتی نظیرِ نزول وحی و باران، علاوه بر خدا به وسائطِ فیض و فرشتگان نیز بازمی‌گردد. اما چنین توجیهِ خوش‌ظاهری هیچ به کارِ آیاتی نمی‌آید که در آن‌ها خدا – باز در…

از جبر و ملالتِ زیبایی

محمد ذوقی, مقاله
محمد ذوقی: در کلام سیسرون می‌اندیشم که «از هر اجباری حتی از سوی حقیقت و زیبایی سر باز می‌زنم». اما اگر اجبارگریِ حقیقت قابل فهم باشد، الزامی که از سوی زیبایی واقع می‌شود – هرچند محسوس است – اما چندان بدیهی نمی‌نماید. به‌راستی زیبایی با کدام سازوکار ما را به…

آیا این بار خدا خواهد بخشید؟

محمد ذوقی, یادداشت
محمد ذوقی:  کنت رستف در جنگ و صلح می‌گوید مادران ما دوازده سیزده‌سالگی ازدواج می‌کرده‌اند و بوریس به ناتاشای سیزده‌ساله (دختر همان کنت) می‌گوید که چهار سال دیگر او را خواستگاری می‌کند. فرهنگی که می‌توانسته بستر چنین دیالوگ‌هایی باشد بیش از دو قرن قدمت دارد. و تازه صحبت از روسیه…

تحلیلی در اشارات سبئوس به اسلام

محمد ذوقی, یادداشت
question_answer۲ دیدگاه
محمد ذوقی:  اشاره‌ی سبئوس، مورخ ارمنی – که تاریخ خود* را در سال‌های خلافت معاویه (۶۰-۴۱ هـ‌.ق. / ۶۸۰-۶۶۱ م.) به پایان برده – به مردی «محمدنام که بازرگان بود و به امر خداوندی از میان اعقاب اسماعیل به موعظه‌ی آنان برخاست تا راه راست را به ایشان بنماید» هرچند…

خواندن وحی

محمد ذوقی, یادداشت
question_answer۳ دیدگاه
نیلوفر- محمد ذوقی : انسان‌ها پس از مواجهه با تجربه‌ای معنوی که البته هیچ سنخیتی با دستگاه مفهومی ذهنشان ندارد مجبورند این تجربه‌ی وصف‌ناپذیر و نااندیشیدنی را به زبان برگردانند. این ترجمه به زبان حتی پیش از بازگویی آن، برای درک آن‌چه بر تجربه‌گر رفته ضروری است.تجربه‌گر تنها پس از…

در باب عصمت

محمد ذوقی, یادداشت
question_answer۱ دیدگاه
نیلوفر – محمد ذوقی: ابداع برخی مفاهیم از تنبلی ذهن است. یکی‌شان عصمت. از آن‌جا که نبی در تمامی افعال و احوال حجت خدا بر ماست از هرگناهی در تن و جان مبراست. وقتی عصمت را چنین تقریر کردیم آن‌گاه در گزارش قرآن از خطایای انبیا به چه دشواری ها…

فراز و فرود”نبوت کردن ” در فرهنگ های دینی

محمد ذوقی, مقاله
question_answer۵ دیدگاه
سید محمد ذوقی: نبوت کردن در دنیای باستان و سپسِ آن یهودیت و در نهایت مسیحیت اولیه، معنایی موسع و کمابیش دم دستی داشته است.نورتروپ فرای می‌گوید: «قدیمی‌ترین برداشت تاریخی ما درباره‌ی پیامبران آسیای غربی در شرح حال خودنوشت ون‌آمون سفیر مصری یافت می‌شود که یکی از این پیامبران را…

پرسش و تأملی درباره ی “متعه ی نساء”

محمد ذوقی, یادداشت
سید محمد ذوقی: در فروع کافی، کتاب النکاح، ابواب المتعه، روایتی تأمل‌برانگیز نقل می‌شود: علی، عن ابیه، عن ابن ابی‌عمیر، عن عمر بن اذینه، عن زراره قال: «جاء عبدالله بن عبید بن عمیر اللیثی الی ابی‌جعفر فقال له: “ما تقول فی متعه النساء؟” فقال: “احلها الله فی کتابه و علی…