آیا اسلام ذات دارد؟/ پاسخ غیرمنطقی روشنفکران دینی به اتهام تحریف اسلام

حجت الله نیکویی
question_answer۱۱ دیدگاه
استاد حجت الله نیکویی در این درسگفتار به این موضوع می پردازد که آیا توسل روشنفکران دینی به مدعای ذات نداشتن دین می‌تواند آنها را از اتهام تحریف دین و خروج از اسلام تبرئه کند؟

اختلاف سروش و کدیور: اختلاف صوری و جزئی یا اختلافی واقعی و بنیادی

عباسعلی منصوری
   | عباسعلی منصوری | عضو هیات علمی دانشگاه رازی: برخی معتقدند که اختلاف دین شناسی محسن کدیور و عبدالکریم سروش یک اختلاف صرفا لفظی و صوری است و تفاوت واقعی و قابل اعتنایی در دین شناسی ایشان وجود ندارد. لذا ایجاد مرزبندی و فرقه سازی هیچ ثمره‌ی عملی و…

مخاطبان سروش نسل های آینده هستند / در حاشیه ی نقد کدیور بر سروش

عباسعلی منصوری: اینکه بسیاری از روشنفکران دینی ناقد دین شناسی سروش شده اند یا اینکه سروش به مصطفی ملکیان نزدیکتر شده است، به این معنا نیست که پس سخن سروش در مورد دین نادرست است یا کار او روشنفکرانه نیست. بلکه اتفاقا من حدث می زنم که در آینده نه…

روشنفکری دینی ، روشنفکری غیر دینی

محمد باقر رحیمی
|محمد باقر رحیمی| پرسشی که در این نوشتار در پی پاسخ به آن هستیم اینکه چه تفاوت هایی بین روشنفکر دینی و روشنفکر غیر دینی وجود دارد . هرکدام چه خصوصیاتی دارند و چه رسالتی می توانند انجام دهند. در آغاز باید توجه داشت منظور از روشنفکر غیر دینی ،…

روشنفکری‌ دینی، ‌تفکر ‌یا انفعال‌

علیرضا محمدی
question_answer۱ دیدگاه
| علیرضا محمدی| تا آنجا که به تعاریف مختلف روشنفکری مربوط می‌شود، تفکر با زمینه‌های قابل تغییر و نداشتن تعصب و جزمیت درباره آن با ابزاری به نام عقل خود بنیاد را می‌توان مخرج مشترک تمامی این تعریف‌ها به حساب آورد. در کشور ما نیز از هنگام مواجه شدن با…

روی پل «روشنفکریِ دینی» توقف نکنیم!

وحید احسانی
وحید احسانی: از آنجا که جامعۀ ما یک جامعۀ دینی است. مفاهیم و مقوله‌های دینی ْجزئی از فرهنگ و هویت ما شده‌اند. بنابراین، حتّی غیردین‌داران و خداناباوران نیز چنانچه دغدغۀ اصلاح جامعه را داشته باشند، نمی‌توانند نسبت به مفاهیم و مقوله‌های دینی بی‌تفاوت باشند. روشنفکران دینی، تلاش می‌کنند قرائت و…

عیب و هنر روشنفکری

مصطفی ملکیان
|مصطفی ملکیان | به یاد مصطفی رحیمی، روشنفکری که کژ نشست و راست گفت. در این نوشتار، نخست، سرشت فعالیت اجتماعی ای را که «روشنفکری» خوانده می شود روشن می کنم؛ سپس، به اخلاق روشنفکری، یعنی به احکام و قواعد اخلاقی ای که روشنفکران باید به آنها التزام داشته باشند،…

الاهیات روشنفکری دینی/نسبت سنجیِ میان تجربۀ دینی، معرفت دینی و کنش دینی

سروش دباغ
سروش دباغ: مقدمه: مدتهاست در این اندیشه‌ام که ساحات مختلف دین و نحوۀ ارتباط آنها را با یکدیگر، در قالب مدلی درآورده و سویه‌های مختلف آن را تبیین کنم. در این مقاله می‌کوشم، با تفکیک میانِ «تجربه دینی»، «معرفت دینی» و «کنش دینی» از یکدیگر، مدل الاهیاتیِ پیشنهادی خود را…

فلسفه‌ی وجودی روشنفکری دینی، دستاوردها و راهکارهای پیش رو نهاده آن

محمدعلی کرباس‌فروشان: بین سال‌های ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۲ این فیض نصیب من شد که بیش از چندین هزار صفحه از درس‌گفتارها، سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های استاد مصطفی ملکیان را در مؤسسه‌ نگاه معاصر پیاده، تایپ و ویرایش کنم که پس از سال‌ها، تنها بخش کمی از آنها به صورت کتاب منتشر شده…

بازخوانی مبانی روشنفکری دینی در گفت وگو با عبدالکریم سروش

عبدالکریم سروش
question_answer۲۳ دیدگاه
عبدالکریم سروش: روشنفکران دینی به صورت سنتی و شریعتی کلمه دیندار نیستند. این سخنی است که باید گفته شود و کتمان نشود. من این را البته همیشه در باره ی بزرگان گفته ام. ازمن پرسیده اند که مولوی شیعه بود یا سنی؟ پاسخ من به ایشان همیشه این بوده است…

نواندیشان دینی و سکولاریسم

سید صادق حقیقت
question_answer۳ دیدگاه
رضا تاران: درس اندیشه سیاسی قرن بیست از کلاس‌هایی بود که هر دانشجوی علوم سیاسی دانشگاه مفید را به دروس اندیشه سیاسی علاقمند می‌کرد. این درس که توسط دکتر سید صادق حقیقت ارائه می‌شد، نشانگر تسلط استاد و ارائه منظم مطالب این کلاس بود. به یاد آن روزها، ساعتی با…

اندر لزوم مباحث نظری در حوزه روشنفکران دینی

یادداشت
 حسن شریعتمداری:  واکاوی پدیده‌ای که برای پیدا کردن نام گویایی برای آن نیز مشکلی جدی وجود دارد کار ساده‌ای نیست بعلاوه اطلاق هر کدام از نام‌های: تجددگرایی دینی، روشن‌فکری دینی، نواندیشی دینی، اصلاح‌طلبی دینی، به این پدیده، اگر بر سبیل تسامح نباشد، خود محل مناقشه جدی است. (بیشتر…)

اخلاق در گذشته و آینده روشنفکری ما

مقاله
 مسعود صادقی:  نواندیشی دینی تا وقتی جذاب و گفتمانی نافذ است که دینداری امری جذاب و نافذ باشد. راهی که نواندیشان دینی ما می پیمایند اگرچه علی الادعا در پی آزادسازی ذات یا ژرفای دین از پیرایه های عرضی و تاریخی است اما عملا برای تحقق این هدف, وثاقت قرآن،…

نقدی به نقدهای پیرامون روشنفکری دینی

یادداشت
 مهدی کمپانی زارع:  پس از جرح ها و ردهایی که در اوانِ تولد و رشد جریان موسوم به «روشنفکری دینی» متوجه آن شد، مدتی است که آن هیاهوها فرو نشسته و منتقدان به میدان آمده‌اند و سخن از انگیخته‌ها می گویند و نه انگیزه‌ها. آنها می‌خواهند که نقصان‌های این جریانِ…

اندیشمند دوره استقرار

یادداشت
 منصور هاشمی: چرا مصطفی ملکیان را باید از نقاط عطف در تاریخ روشنفکری دینی(۱) دانست؟ این پرسشی است که در این نوشته می‌کوشم به آن پاسخ دهم. (بیشتر…)