علم دینی، علم بومی و علم اسلامی؛ محال اندیشی یا دور اندیشی/ معرفی کتاب

علی پایا
کوشش برای تولید علم دینی یا علم اسلامی و اسلامی کردن معرفت، گرچه ریشه در تجربه‌های مسلمانان در مواجهه با مدرنیته داشته، از پروژه‌ای بزرگ‌تر به نام پروژه ی ”تولید علم بومی“ نیز تآثیر پذیرفته است. در ایران و برخی از کشورهای اسلامی، نهادهای پژوهشی چندی به کار تحقیق در…

جهان؛آتشِ همیشه زنده

مقاله
question_answer۱ دیدگاه
رضا یعقوبی: از اینجاست که آرمان قطعیت و حتمیت در علوم انسانی به خیالی بدل می‌شود که قائل شدن به آن هلاک جامعه و فرد را در پی خواهد داشت. در پرتو چنین نظریه‌ای می‌توانیم با قائل شدن به پاسخ‌های مجزا و تکثر ارزش‌ها نه تنها به رواج تساهل و…

علوم انسانی ، حاکمیت و کتاب سوزی

یادداشت
ارمیا شاه محمدی* پس از سوزاندن یک کتاب معتبر پزشکی توسط آقای تبریزیان ، نقدهای بعضا تندی از جانب گروه های مختلفی بیان و نگاشته شد. نکته برجسته در این باره محکومیت این اقدام توسط هم لباسان ایشان بود تا جاییکه مدیر حوزه های علمیه نیز این اقدام را محکوم…

ضرورت­ های آموزش و پژوهش در علوم انسانی

مصطفی ملکیان
 استاد مصطفی ملکیان در پاسخ به این سوال که توصیه شما به انجمن ­ها یا گروه­ های علاقمندی که می خواهند در زمینه آموزش و پژوهش علوم انسانی فعالیت بکنند چیست، در جمع تعدادی از دوستان و علاقمندان سخنانی ایراد کردند که حاصل تجربیات ۴۴ ساله ایشان در تدریس و…

تمام زندگی حل مساله است

گزارش
 دکتر صانعی دره‌بیدی: مساله این است که بعد از انقلاب و به دلیل جست‌وجوها که در حوزه فرهنگ شروع شد و ادامه پیدا کرد، یک سوءتفاهم و کج فهمی در مورد ماهیت علوم انسانی در محافل دانشگاهی ما پیدا شده و امروزه هم با شدت و قوت تمام این بد…

آسمانی اهورایی؛ زمینی اهریمنی/ مسائل ایران در گفت و گو با مقصود فراستخواه

مقصود فراستخواه
 مقصود فراستخواه: علوم انسانی می‎خواهد از حقیقت، قدرت، توزیع قدرت، خیر و فضیلت، ارزش و زیبایی صحبت کند، در نتیجه قدرت (authority) وارد علوم انسانی می‎شود و می‎خواهد که بیشترین دخالت را در محتویات آن داشته باشد. علوم انسانی در حکومت‎های ایدئولوژیک از ابتدا متهم ردیف اول و مورد سوءظن…

نقدی بر نقد: ملاحظاتی نقادانه بر مقاله ی “در علمی و تکنولوژیک بودن علوم انسانی”

علی پایا
 علی پایا: اشاره: حجت الاسلام دکتر خسرو پناه در یک سخنرانی در باب علم اسلامی ضمن ارزیابی آراء برخی از صاحب نظرانی را که در این زمینه قلم زده اند، دیدگاه های نگارنده را بر اساس آنچه در مقاله ای از وی با عنوان “ملاحظاتی نقادانه در باره علم دینی…

پیوند علوم انسانی و اجتماعی با مهندسی در تکنولوژی

علی پایا
 علی پایا: مهندسی بخشی از تکنولوژی است. و تکنولوژی‎ها در همه انحا و انواع خود، با علم تفاوت دارد. توجه به این تفاوت در بهره‎گیری بهینه از انواع تکنولوژی‏‎ها، از جمله همه انواع رشته‎های مهندسی اهمیت فراوان دارد. هم‎چنین علوم انسانی و اجتماعی عموما به جز یک یا دو مورد…

گزارشی از نشست «روش‎شناسی علوم انسانی»(بخش اول)

مصطفی ملکیان
آنچه در ادامه می‌آید، گزارشی از مراسم بزرگداشت سالگرد درگذشت دکتر محمدحسین تمدن جهرمی  است که در روز پنج‌شنبه ۱۵ اسفند سال گذشته در دفتر مؤسسه‌ی دین و اقتصاد و با سخنرانی دکتر فرشاد مؤمنی، استاد علی رضاقلی و استاد مصطفی ملکیان  برگزار شد. فایل صوتی سخنرانی استاد مصطفی ملکیان…

امکان علوم انسانی دینی یا بومی؟

علی پایا
علی پایا: آقای سید علی طالقانی در نقدی بر پاسخ نگارنده بر مقاله ای که پیشتر بازهم در نقد آراء نگارنده تحریر کرده بود، نکات تازه ­ای را مطرح ساخته است. لُبّ کلام ناقد محترم آن است که ” در چارچوب فلسفه علم پوپر، چاره‌ای جز پذیرش امکان علوم تجربی…

نتایج نامطلوب گفتمان “علوم انسانی بومی/دینی”

علی پایا
 علی‌پایا:‌ اندیشهء برساختنِ “علوم” انسانیِ موصوف به اوصافی نظیر “بومی” و “دینی” و “ایدئولوژیک” برخاسته از شناخت غیردقیق چیستی “علوم انسانی” است: برساختن چنین “علومی” سودایی خام است. آنچه که اما شدنی و امکان پذیر است برساختن “تکنولوژی‌های انسانی بومی و دینی و ایدئولوژیک” است/ پی گیری طرح‌های ناظر به…

آینده‌ی علوم انسانی در ایران

علی پایا
چکیده: در مقاله حاضر، پس از اشاره کوتاهی به اهمیت مطالعات آینده اندیشانه و چگونگی انجام این مطالعات و میزان اعتبار نتایج آنها، به این پرسش پرداخته می شود که راز اهمیت علوم انسانی در مقایسه با علوم دیگر در چیست؟ بر مبنای پاسخی که برای این پرسش اساسی ارایه…

مصطفی ملکیان: برای همگرایی میان انسان‌ها به علوم انسانی نیاز داریم

مصطفی ملکیان
استاد مصطفی ملکیان که در آیین گشایش مؤسسه مطالعات علوم انسانی «رخداد تازه» سخن می‌گفت، با اشاره به پنج مسأله بزرگ درباره‌ی علوم انسانی، گفت: ایدئولوژی‌ها میان انسان‌ها تفرقه می‌اندازند و ما برای هم‌گرایی میان انسان‌ها به علوم انسانی نیاز داریم. به گزارش ایسنا، در این مراسم که عصر روز…

علوم انسانی در ایران عقب مانده است

مصطفی ملکیان
مصطفی ملکیان: نکته دومی که حاکمان برای عدم رجوع به عالمان علوم اجتماعی ارائه می‌کنند این است که معتقدند که علوم اجتماعی از بن و بنیادی مادی‌گرا و غیر معنویت گرا و غیر دینی برخوردار است. باید توجه داشت که ماتریالیسم روش شناختی غیر از ماتریالیسم وجود شناختی است. یعنی…

اهمیت و ضرورت علوم انسانی را حس نمی‌کنیم

مصطفی ملکیان
«‌ما فکر می‌کنیم همه مطالب علوم انسانی را خود داریم و از این رو نسبت به این علوم احساس بی‌نیازی می کنیم.» به گزارش مهر،‌  در نخستین روز همایش ملی علوم انسانی و چالش اشتغال که در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برگزار شد،‌ استاد مصطفی…