پاسخ مجتهد شبستری به پرسش‌های بینندگان برنامه «پرگار بی بی سی»

محمد مجتهد شبستری
question_answer۳ دیدگاه
محمد مجتهد شبستری:  از آنجا که در گفتگوی دو صاحب نظر مورد احترام فراوان من دربارۀ قرآن که از برنامه پرگار تلویزیون بی بی سی پخش شد، اشاره ای به آرا این جانب در مقاله قرائت نبوی از جهان رفت تعداد زیادی از علاقمندان این مباحث از من می‌پرسند نظر…

ضمیمه‌ای برای مقاله قرائت نبوی از جهان ۱۵

قرائت نبوی از جهان
 استاد محمد مجتهد شبستری با انتشار یادداشتی به جمع‌بندی خود از مجموعه مقالات پانزده‌گانه‌ی “قرائت نبوی از جهان” پرداخت.  دکتر شبستری در این نوشتار آیات قرآن را به سه بخش تقسیم کرده است که هر کدام گونه‌ای از فهم است؛ بخش اول فهم جهان طبیعت است. بخش دوم فهم کنش‌گری‌های…

قرائت نبوی از جهان (۱۵)

قرائت نبوی از جهان
محمد مجتهد شبستری: پیشتر گفته ­ام قرآن براساس «فهمی تفسیری» از حوادث و تحولات جهان به مثابه افعال خداوند شکل گرفته است و قرآن «فهم» است و نه اِخبار از واقعیات عالم خارج و نیز گفته ­ام این پیامبر اسلام است که این فهم را اظهار می­ کند و سخن…

پاسخ مجتهد شبستری به نقد احمدرضا اسدی

 محمد مجتهد شبستری:  چند روز پس از انتشار مقالۀ قرائت نبوی از جهان ۱۴، مقاله‌ای را در اینترنت خواندم که در آن بخشی از مقاله ۱۴ که مربوط به آیت الله منتظری است، نقد شده است. در این جا آن نقد را به اختصار پاسخ می‌گویم. نویسنده محترم آن نقد…

نقدی بر «قرائت نبوی از جهان»

 احمدرضا اسدی: اخیراً جناب حجه الاسلام والمسلمین استاد محقق محمد مجتهد شبستری (دام عزّه) مقالاتی سلسله وار تحت عنوان “قرائت نبوی از جهان” عرضه کرده اند، که اکنون بخشی از آن که متوجه سخنان شیخنا الاستاذ آیه الحق و التحقیق منتظری(ره) است از نظر می گذرانیم . (بیشتر…)

قرائت نبوی از جهان (۱۴)

قرائت نبوی از جهان
 انسانیّت کلام قرآنی و حقیقت تجربه محمدی تاریخ انتشار ۱۳/۳/۱۳۹۲ محمد مجتهد شبستری: ۱- آیا پیامبر اسلام ادعا کرده جمله‌هائی را به زبان انسانی از سوی خدا دریافت می‌کند و آن‌ها را برای دیگران بازگو می‌کند و آیات قرآن، همان بازگو شده‌ها است؟ مشهور در میان مسلمانان این است که…

قرائت نبوی از جهان (۱۳)

قرائت نبوی از جهان
محمد مجتهد شبستری: نظریه معتزله این است که متن قرآن را خداوند «آفریده» است. نظریه فیلسوفان این است که متن قرآن «کلام تمثّلی» است. پیامبر اسلام با عقل فعال متصل شده و حقایق و معارف ابدی آن عالم در عالم عقل و عالم مثال و عالم حس پیامبر منعکس و…

قرائت نبوی از جهان (۵)

پیش فرض‌های تفسیر آزاد قرآن (۵) نصّ‌‌‌گرائی فقهی و قرآن نامفهوم تنها پاره‌ای از فیلسوفان مسلمان (ملاصدرا) نیستند که قرآن را نامفهوم می‌سازند، فقیهان نصّ‌‌گرا هم همین کار را می‌کنند. فقیه وقتی می‌گوید تمام احکام جزائی و یا احکام ارث و یا احکام خانواده و… که در قرآن آمده باید…

قرائت نبوی از جهان (۴)

پیش فرضهای تفسیر آ‍زاد قرآن (۳) نظریۀ ملاصدرا و نامفهوم شدن قرآن در مقالۀ قرائت نبوی از جهان (۲) گفتم نه تنها نظریۀ کلامی رائج و مشهور، بلکه تبیین فیلسوفان و عارفان مسلمان نیز از وحی، قرآن را از قلمرو مفهوم همگان بودن خارج می‌کند. حال که در مقاله گذشته…

قرائت نبوی از جهان (۳)

پیش فرضهای تفسیر آ‍زاد قرآن (۲) مقتضَیات فهم و مقتضَیات ایمان در الهیات و عرفان ادیان ابراهیمی موضوعات مهمی پیرامون کتابهای مقدّس مطرح شده که می‌توان آنها را به چهار بخش عمده زیر تقسیم کرد: (بیشتر…)

قرائت نبوی از جهان (۲)

کلام خدا و کلام انسان پیش‌فهم‌های تفسیر آزاد قرآن ۱- مدّعاهای اصلی مقاله: مقالۀ «قرائت نبوی از جهان» که در فصلنامۀ مدرسه شماره ۶ چاپ شد نظریه‌ای فلسفی یا الهیاتی یا علمی درباره حقیقت کلام الهی یا وحی یا تجربه نبوی و مانند اینها نیست. آن مقاله نظریه‌ای است درباره…

قرائت نبوی از جهان (۱) بخش دوم

در اینجا چند نمونه از آیات کلیدی در این باب را نیز، نسبتاً با تفصیل می‌آورم و مطالعه سایر موارد را که بسیار زیاد است به خوانندگان گرامی واگذار می‌کنم. قرائت نبوی از سرنوشت انسان: «خدا، انسان را از گلی خشک از گلی سیاه و بدبو آفرید (سوره ۱۵ آیه…

قرائت نبوی از جهان (۱) بخش اول

کلام نبوی از بررسی متن قرآن به مثابه شواهد تاریخی به دست می‌آید که مدعای آن انسان، که در این متن از نبوت او سخن می‌رود، این بوده که سخنی که وی به صورت آیات برای مردم می‌خواند و آنان را به قبول آن دعوت می‌کند؛ گر چه کلام خود…

ضمیمیه ۳ برای مقالۀ قرائت نبوی از جهان ۱۵

قرائت نبوی از جهان
محمد مجتهد شبستری: گفته‌ام قرآن یک فهم‌نامه روائی (Narrative Verstehen) است، به آن گفته می‌افزایم که فهمیدن این فهم‌نامه هم فهم روائی است. خواننده‌ای که فهم‌نامه‌ای روائی را می‌فهمد  در روند فهمیدن، خود را یک روایتگر تجربه می‌کند، فهمنده روایت قرآنی هم همینطور است. (بیشتر…)