ارزیابیِ سخنانِ اخیرِ حاکمان دربارۀ حوادثِ کشور

آرش جمشیدپور
question_answer۴ دیدگاه
دولت سخنگوی حقیقت نیست، و همان‌طور که دولت، برای مثال، مجاز نیست در مسائلِ علمی و فلسفی (مانندِ ذره‌ای یا موجی بودنِ نور، یا حدوث و قِدَمِ عالَم) نظریه‌ای را نظریۀ رسمی و درست بداند و مخالفانِ آن را مجازات کند، در تحلیلِ مسائلِ اجتماعی نیز حق ندارد اِعمالِ زور…

تأملاتی فلسفی در بابِ «تشویشِ اذهانِ عمومی»

آرش جمشیدپور
در جهانِ خارج چیزی مستقل به نامِ «اذهانِ عمومی» وجود ندارد و آن‌چه وجودِ انضمامیِ بالفعل دارد ذهن‌های اشخاصِ منفرد است. به این معنا، من فرض می‌کنم که به ازای هر شخص یک ذهن وجود دارد. حال، پرسش این است که وقتی سخن از «اذهانِ عمومی»ست، «چند ذهن» مراد است؟…

قاعدۀ حقوقیِ تفسیرِ محدود و ماجرای رشنو

آرش جمشیدپور
question_answer۱ دیدگاه
| آرش جمشیدپور | بگو-مگوی رشنو با ربیعی در اتوبوس حادثه‌ای کاملاً اتفاقی و بی‌برنامه بوده، و حملِ معنای اجتماع و تبانی بر چنین حادثه‌ای همانا خروج از معنای عرفیِ واژگان و نقضِ قاعدۀ تفسیرِ محدود است. عنوانِ «فعالیتِ تبلیغی» هم دچارِ همان مشکلِ نقضِ قاعدۀ تفسیرِ محدود است. نزاعی…

نقدی بر برخی گرایش‌های فکریِ سید حسین نصر: «غرب‌هراسی» و «تصویر نادرست از اسلام و سنت»

آرش جمشیدپور
question_answer۲ دیدگاه
آرش جمشیدپور: روزنامۀ شرق به تازگی مصاحبه‌ای با سید حسین نصر با عنوانِ «بحران فکری در دنیای اسلامی» منتشر کرده است. (۱) این مصاحبۀ کتبی را بخش مطالعاتِ اسلامیِ مرکزِ مطالعاتِ تضاد و بحرانِ کردستانِ عراق انجام داده است و در آن سید حسین نصر به هفت پرسش دربارۀ «وضعیت…

تأمّلی در یکی از اصولِ هرمنوتیکیِ مصطفی ملکیان: مرادِ مؤلّف یا فهم مخاطب؟

آرش جمشیدپور
question_answer۸ دیدگاه
آرش جمشیدپور: آرای مصطفی ملکیان در فلسفه، عرفان، اخلاق، روان‌شناسی و مسائل سیاسی ـ اجتماعی همواره جالب و چالش‌برانگیز بوده است. حتّی در مواردی که با او موافق نیستیم (و چنین موادری کم نیست)، نظراتِ او فهم و برداشتِ مألوف و رایجِ ما را به پرسش می‌گیرند. سخنان ملکیان و…

نقدی بر نقدهای اخیر بیژن عبدالکریمی به روشنفکری دینی

آرش جمشیدپور
question_answer۳ دیدگاه
آرش جمشیدپور:  دکتر بیژن عبدالکریمی اخیراً دربارۀ روشنفکری دینی سخن گفته و انتقاداتی به این نحلۀ فکری کرده است. دکتر عبدالکریمی در چارچوبِ پاسخ به یازده پرسش، مطالب متنوّعی دربارۀ چهار چهرۀ روشنفکری دینی، سروش و شبستری و ملکیان و نراقی، مطرح می‌کند و گهگاه آرای دینی و فلسفیِ خود…

خسته از رنجی که از آنِ همۀ ماست: کودکان کار

آرش جمشیدپور
question_answer۱ دیدگاه
آرش جمشیدپور: دختری ده یازده ساله بود. شروع کرد به تمیز کردنِ شیشه. از او خواستم که این کار را انجام ندهد. به کارش ادامه داد. بار دوّم که از او خواستم شیشه را تمیز نکند، در جوابم گفت: «دارم زحمتِ تمیز کردنِ شیشه را می‌کشم». سخنش را پذیرفتم و…

مرگ ایوان ایلیچ: روایتِ مرگ‌آگاهی، اضطراب و هراس؛ بمیرید پیش از آن که بمیرید

آرش جمشیدپور
آرش جمشیدپور: ۱. رمانِ مرگ ایوان ایلیچ را تولستوی در سال ۱۸۸۶ نوشت؛ رمانی کوتاه در دوازده فصل که به مرگِ شخصی به نام ایوان ایلیچ و آگاهیِ تدریجیِ او از مرگش می‌پردازد. از آن جا که این اثر به دورۀ گذارِ تولستوی متعلّق است، ویژگی‌های هر دو دورۀ نویسندگیِ…

اخلاقِ حاکم بر تلگرام

آرش جمشیدپور
question_answer۱ دیدگاه
آرش جمشیدپور:وقتی به کاربردهای سودمند و تأثیر عظیم تلگرام بر پیشبردِ ارزش‌ها و آرمان‌های اخلاقی ـ سیاسی می‌اندیشیم، در می‌یابیم که ارسال مطالبی از نوعِ بالا تا چه حد می‌تواند تأثیرات مثبتِ تلگرام را محدود کند و حیات اجتماعیِ ما را در مخاطره قرار دهد. دریغ است که این ابزارِ…

در جستجوی حکمتِ گمشده: حماسۀ گیلگمش و قرآن

آرش جمشیدپور
question_answer۱ دیدگاه
نیلوفر – آرش جمشیدپور: ۱. «حماسۀ گیلگمش» در دوازده لوحۀ گلی باقی مانده است. این حماسه روایتِ جستجوگری‌های مردی است که ظاهراً ۴۸۰۰ سال پیش در سومر می‌زیسته است. در متنِ «حماسه»، گیلگمش پادشاهِ مستبدّ شهری است به نام «اوروک»، با تباری الهی ـ انسانی. مردم از استبداد گیلگمش نزد…

مجازات در ملأ عام: ارزیابی اخلاقی ـ حقوقی

آرش جمشیدپور
question_answer۳ دیدگاه
آرش جمشیدپور: اجرای مجازات شلّاق کارگران در ملأ عام، در روزهای گذشته موجی از اعتراض و نارضایتی را در شبکه‌های اجتماعی مختلف به بار آورده است. از آن جا که احتمالاً همگان از این ماجرا و ابعاد آن خبر دارند یا در صورتِ بی‌خبری می‌توانند از طریق خبرگزاری‌های مختلف از…

عقلانیّت یا عدم عقلانیّتِ تعبّد دینی؟ ارزیابی انتقادیِ دلایلِ مصطفی ملکیان

آرش جمشیدپور
question_answer۱۰ دیدگاه
آرش جمشیدپور: مصطفی ملکیان پنج مرحلۀ فکری را از سر گذرانده است. چنان که خود او می‌گوید، از سال ۱۳۸۰ بدین سوی به چیزی رسیده است که از آن به «عقلانیّت و معنویّت» تعبیر می‌کند. (۲) از بنیادگرایی اسلامی، سنّت‌گرایی اسلامی، روشنفکری دینی (یا «تجدّدگرایی اسلامی») و اگزیستانسیالیسم الهی گذشته…

تأمّلاتی حقوقی ـ فلسفی در باب قانون اساسی/ نقدی بر برخی تفاسیر کنونی از مسئلۀ نظارت بر رهبری‎

آرش جمشیدپور
question_answer۳ دیدگاه
آرش جمشید‌پور: پیش از ورود به مطلب، تذکّر یک نکته ضروری است. تحلیل و نقد ما در این‌جا معطوف به نهادهای حقوقی و سیاسی است و با اشخاص حقیقی سر و کاری نداریم. بنابراین، اگر در این‌جا از رهبری سخن می‌گوییم، منظورمان نهاد رهبری و جایگاه حقوقیِ آن در قانون…

نقد خشونت را از خاک واقعیت آغاز کنیم

آرش جمشیدپور
 آرش جمشید‌پور: ایرادِ بسیاری از مباحثی که در جامعۀ ما در قلمروِ فلسفۀ سیاسی درمی‌گیرد این است که بحث‌ها معمولاً از مطالبی بسیار انتزاعی و دور از واقعیّاتِ زندگیِ اجتماعیِ ما آغاز می‌شوند. البتّه من مشکلی با بحث‌های انتزاعی و نظریّه‌پردازی ندارم، بلکه لبِّ حرفِ من این است که خاستگاه…

دو فرهنگ؛ با نگاهی به آرای مصطفی ملکیان

آرش جمشیدپور
 آرش جمشیدپور: دو نزاعِ دیگر در فضای علومِ انسانیِ جامعۀ ما وجود دارد که مرا سخت به یادِ مفهومِ «دو فرهنگِ» اسنو می‌اندازد: ۱. تقابلی که در حوزۀ علوم انسانی، بینِ اهالیِ دانشگاه و روشنفکرانِ خارج از دانشگاه وجود دارد؛ ۲. تقابلِ کسانی که در حوزۀ فلسفه‌های آنگلوساکسون کار می‌کنند،…