فرهنگ و تاریخ زن ستیز
| حسن حضرتی |
✅ هنوز درگیر قتل فجیع رومینا هستم که با داس پدر سرش بریده شد. همه پدر را محکوم می کنند که چه رفتار شنیعی از خود بروز داده و مرتکب چنین جنایتی عظیم شد. اما فراموش نکنیم که انسان ها ساخته شرایط اند. پدر رومینا محاط در محیطی بود که فرهنگ و تاریخ آن به شدت زن ستیز است. او به تنهایی مقصر در این جنایت نیست؛ حتا مقصر اصلی هم نیست. مقصر اصلی جامعه، فرهنگ و تاریخ ضد زن است. او به تاریخ و فرهنگی تعلق دارد که زن را از جنس شیطان می داند. او را صغیرالفکر می خواند. برباد دهنده ایمان مرد می شمارد و متهم اصلی بیرون راندن آدم از بهشت برین اش می داند.
✅ ابوعلی مسکویه در “جاویدان خرد” که اثری اخلاقی و اندرزنامه ای است، می نویسد: “زنان عورت اند، یعنی عیب اند. پس نهان کنید ایشان را به خانه و ضعف ایشان را علاج کنید به خاموشی و بترسانید ایشان را به زدن و دور گردانید ایشان را از مردان و منشانید ایشان را در بالاخانه ها و کتابت کردن و نوشتن تعلیم شان مکنید و عادت دهید زنان را به برهنگی، زیرا که هرگاه برهنه باشند به در نمی آیند و در خانه بودن را لازم گیرند.” عنصرالمعالی دیگر دانشمند اندرزگوی ما در “قابوسنامه” حکم قطعی می دهد که ایهالناس: “دختر نابوده به، چون بود یا به شوی یا به گور.” غزالی آن جا که می خواهد “کیمیای سعادت” را نشان مان بدهد، آگاه مان می کند که: “در خبر است که زنان را از ضعف و عورت آفریده اند. داروی ضعف ایشان خاموشی است و داروی عورت ایشان خانه بر ایشان زندانی کردن است… و زن باید که بنده مرد باشد.” فیلسوف شهیرمان ملاصدرا در “اسفار” زن را “حیوانی انسان نمای” معرفی می کند. ملاهادی سبزواری شارح اسفار، بیشتر این گزاره را توضیح می دهد تا بفهمیم حکمت نهفته در آن چیست. او شرح می دهد که خداوند از آن روی زن را حیوانی به شکل انسان آفریده است تا مرد در نکاح با آن دچار نفرت نشود. بزرگ شاعر حماسه سرای ما هم داد می زند که “زن و اژدها هر دو در خاک به/ جهان پاک ازین هر دو ناپاک به.”
✅ پدر رومینا مقصر و مجرم است، اما بیش و پیش از او فرهنگ دینی اموی و عباسی است که زن را در کنار الاغ و سگ سیاه، باطل کننده نماز معرفی می کند. بی تردید این نگره هیچ نسبتی با سیره پیامبر این دین رحمانی ندارد که در این دنیا زنان را چونان عطر و نماز دوست می داشت و در دوران نبوتش نهضت گرامی داشت مقام زن را با شعار “النساء شقائق الرجال، زنان هم سطح مردان اند” به راه انداخت. به زنان احترام گذاشت. اجازه سخن گفتن به ایشان داد. با ایشان مشورت کرد، بدون آن که آنها را صغیرالفکر بداند.
✅ شوربختانه باید گفت، امروز آنچه در نگاه به زن حاکم است، هیچ نسبتی با عصاره و بنیاد فرهنگ ملی و دینی ما ندارد. فهم غلط از آن ما را به زنجیر کشیده است. خود را اسیر اندیشه های ناصواب خود کرده ایم. ما نخبگان جامعه خوشحال نباشیم که در جنایت قتل رومینا نقشی نداریم. اگر تلاشی برای پیرایش ناسره ها از دامن فرهنگ و تاریخ این دیار نکرده باشیم، ما نیز شریک جرم پدر داس به دستیم.
