“بررسی روش شناختی فلسفه دوران اسلامی” عنوان نشستی بود که در ۲۳ اسفند سال ۸۴ در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد و استاد مصطفی ملکیان در آن به ایراد سخن پرداخت. روز بعد از سخنرانی، گزارشی از آن، به نقل از خبرگزاری مهر آوردیم و اکنون گزارشی‌کامل‌تر به نقل از…

درگذشت «سید خلیل زرآبادی» از چهره های نام آشنای «مکتب تفکیک» و فرزند بزرگ «سید موسی زرآبادی» از بنیانگذاران این مکتب، زمینه تأمل و بازاندیشی پیرامون این جریان را دامن زده است. به همین مناسبت دیدگاه های «مصطفی ملکیان» را در نقد مکتب تفکیک که در مصاحبه ای با سید…

استاد مصطفی ملکیان در دومین دوره از همایشهای تخصصی گروه فلسفه و حکمت دانشگاه تربیت مدرس که صبح امروز در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد فلسفه اسلامی را تعبیری دانست که متداول شده اما به نظر وی این مفهوم نیاز به ایضاح بسیار دارد. “اشکالاتی را به فلسفه در دوران…

چکیده: آنچه در پی می‏آید،  گزارش استاد مصطفی ملکیان از رأی جرج ادوارد مور[۲] فیلسوف معروف انگلیسی (۱۸۷۳-۱۹۵۸)، در باب ماهیّت فلسفه است. این گزارش، عمدتاً، مبتنی است بر فصل اول کتاب وی: Some Main Problems of Philosophy (= پاره‏ای از مسائل عمده فلسفه) با عنوان What is Philosophy? (=…

استاد ملکیان طی سخنانی که امروز در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران داشت مدرنیته را یک امر ذو مراتب توصیف کرد که دارای ویژگیهای متعددی است. در این سخنرانی که در ادامه سلسله نشستهای انجمن جامعه شناسی ایران در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد، مصطفی ملکیان به این…

«… نخست آنکه، توهین به پیامبر اسلام به لحاظ اخلاقى بسیار غلط، زشت و غیر قابل دفاع است و فرقى نمى‌کند مبناى اخلاقى ما در اینجا کدام تئورى اخلاقى باشد.» «دوم آنکه، واکنش مسلمانان به توهین ها در آنجا که خشونت به آن راه یافته، قابل دفاع نیست و نه…

امروزه ما عموما برای مدارا ارزش مثبت قائلیم، اعم از اینکه این ارزش مثبت را مطلق (یا ذاتی) بدانیم یا نسبی (یا غیری)؛ یعنی اعم از اینکه برای مدارا مطلوبیت بالذات قائل‌باشیم یا مطلوبیت بالغیر؛ یا، به تعبیر سوم، خواه آن را هدف بدانیم و خواه یکی از وسائل یا…

نگاهى به فلسفه اخلاق در سده بیستم» نوشته استیون دارول، آلن گیبارد و پیتر ریلتن است که هر سه از اساتید گروه فلسفه دانشگاه میشیگان آمریکا هستند. به اذعان مترجم فرهیخته و صاحب نام این اثر استاد مصطفى ملکیان این کتاب دقیق ترین، عمیق ترین و جامع ترین نوشته اى…

هویت از ارکان اساسى شخصیت فردى، قومى و جمعى آدمیان است. به اعتبار شأن این رکن اساسى در ساختار شخصیتى، آدمیان نوعاً خوش ندارند که آسیب و آفتى عارض این مفهوم مهم شود. بر این اساس آنچه قاعده رفتارى آدمیان را شکل مى بخشد اصرار بر حفظ و ثبات هویت…

«کوهنورد واقعى کسى نیست که در دامنه کوه بایستد تا به همه کسانى که در تیررس صداى اویند اعلام کند که تنها راهى که او در پیش گرفته است‏به قله مى‏رسد، بلکه کسى است که از همه امکاناتى که در اختیار دارد کمال استفاده را مى‏کند تا راهى بیابد که…

بحث ما در مورد فلسفه فقه است و هدف اصلى از این بحث طرح جغرافیاى کلى و اجمالى از حوزه بسیار وسیع و ناپیموده فلسفه فقه است. اینکه مى‏گویم ناپیموده، به سبب آن است که فلسفه فقه دانشى است که هنوز – در جهان اسلام و بخصوص در ایران –…

فیلسوفى کردن در سنت فکرى ایرانیان، سابقه اى دیر سال و دور دست داشته است. این سابقه، چندان دراز دامن است که پاره اى محققان اقرار کرده اند معماران اصلى آنچه که به فلسفه اسلامى شهرت یافته، ایرانیان بوده اند. اما به رغم این واقعیت، در روزگار امروزین ایران، فلسفه…

« تضعیف عقلانیت یا، به تعبیر بهتر، تحقیر عقلانیت هیچ چیز به سود دین ودیندارى فراهم نمى آورد، زیرا اگر مدافعان دین و دیندارى را از دغدغه ایضاح مدعیات خود و ارائه ادله قوى بر آن مدعیات آسوده خاطر مى دارد، از مخالفان دین و دیندارى نیز همین جمعیت خاطر…

مراد از معنوى شدن این است که جوانان ما داراى زندگى اى شوند که درآن آرامش درونى، شادى، امیدوارى، رضایت باطن داشته و زندگى برایشان معنى دار باشد. به نظرمن براى معنوى شدن پنج مؤلفه خیلى مهم است: جوان به جاى اینکه دستخوش هزاران اضطراب و تشویش باشد باید باطن…