معنویت قدسی (۱۰): رابطه‌ی عقل و وحی (۴)

معنویت قدسی
 ابوالقاسم فنایی: بحث ما در باب رابطه‌ی معنویت و عقلانیت بود. اگر دوستان به خاطر داشته باشند، ما گفتیم که معنویت قدسی با سه مشکل نظری روبروست که باید برای آن‌ها چاره‌اندیشی کنیم. در سرگذشت تاریخی ین بحث این سه مشکل در قالب سه تعبیر زیر صورت‌بندی شده‌اند: (۱) «تعارض…

معنویت قدسی (۹): رابطه‌ی عقل و وحی (۳)

معنویت قدسی
 ابوالقاسم فنایی:در درس‌گفتار هفتم و هشتم درباره‌ی انواع روابط محتمل میان عقل و وحی، تعارض عقل و وحی و راه‌حل این تعارض از نظر اخباریان و اصولیان سخن گفتیم، و راه‌حل آنان را بررسی و نقد کردیم. چنان‌که دیدیم این دو دیدگاه، علی رغم تفاوت‌های ظاهری‌ای که به لحاظ تئوریک…

معنویت قدسی (۸): رابطه‌ی عقل و وحی (۲)

معنویت قدسی
 ابوالقاسم فنایی: بحث ما در باب رابطه‌ی عقل و وحی بود. چنان‌که دیدیم، بین عقل و وحی دو نوع رابطه می‌‌‌توان تصور کرد: یکی  «تلائم»/ «توافق» و دیگری «تعارض»/ «ناسازگاری». توافق هم دو نوع دارد: یکی «حداقلی» و دیگری «حداکثری». توافق حداقلی در سه حالت رخ می‌دهد، اما توافق حداکثری…

معنویت قدسی (۷): رابطه‌ی عقل و وحی (۱)

معنویت قدسی
 ابوالقاسم فنایی:در جلسات گذشته ما درباره‌ی چند موضوع مهم گفت و گو کردیم. آخرین موضوعی که بدان پرداختیم ربط معنویت با عقلانیت بود. در این راستا چهار تفسیر متفاوت از عقلانیت را بررسی کردیم. این چهار تفسیر عبارت بودند از: (۱) علم‌پرستی (۲) عقل‌پرستی (۳) نقل‌پرستی (۴) حق‌پرستی ؛ نقطه…

معنویت قدسی (۶): نقد عقل پرستی

معنویت قدسی
قسمت ششم درس‌گفتار «معنویت قدسی» منتشر شد. دکتر ابوالقاسم فنایی در این درس‌گفتارها در صدد صورت‌بندی و دفاع از تفسیر خاصی از معنویت است که سه ویژگی مشخص دارد: اول این‌که دینی است، دوم این‌که خدامحور است و سوم این‌که با عقلانیت نظری و عملی سازگار است.(دریافت فایل این درس‌گفتار)

معنویت قدسی (۵): نقد عقل‌پرستی و علم‌پرستی

معنویت قدسی
ابوالقاسم فنایی: در این درس‌گفتار در مورد دو خطای ویرانگر در باب عقلانیت نظری بحث خواهیم کرد. این دو خطا به بحث اصلی ما در باب نسبت معنویت و عقلانیت کاملاً مربوطند. این دو خطا را به ترتیب «عقل‌پرستی» و «علم‌پرستی» می‌‌‌نامیم. «عقل‌پرستی» با «عقل‌گرایی» فرق دارد، همان‌گونه که «علم‌پرستی»…

معنویت قدسی (۴): رابطۀ معنویت و عقلانیت

معنویت قدسی
ابوالقاسم فنایی:‌ معنویت و عقلانیت در عرض یکدیگر نیستند، بلکه در طول یکدیگر قرار دارند، یعنی «عقلانیت چارچوب معنویت است». این چارچوب، به محتوای خود تعیّن می‌بخشد، اما این تعین صد در صد نیست. پیش‌تر وقتی دین مطلوب را تعریف می‌کردیم گفتیم که دین مطلوب دو ویژگی اساسی دارد: یکی…

معنویت قدسی (۲)

معنویت قدسی
ابوالقاسم فنایی: معنویت قدسی نظریه‌ای است درباب (۱) «عالم معنا» و (۲) ربط و نسبت آن عالم با «عالم طبیعت». هدف از طرح این نظریه انباشتن ذهن مخاطبان با اطلاعات تازه نیست، بلکه ایجاد تحول در شخصیت آنهاست. هدف در اینجا تربیت است، نه تعلیم؛ یعنی به تعلیم صرفاً به…

معنویت قدسی (۱)

معنویت قدسی
تعریف معنویت مشکل است و هیچ اتفاق نظری در مورد معنای دقیق این واژه وجود ندارد. بخشی از اختلاف‌نظر در مورد معنای دقیق این واژه از اختلاف‌نظر در باب نسبت «معنویت» با «دین» یا «دیانت» سرچشمه می‌‌‌گیرد. گروهی از معنویت‌گرایان، معنویت را بدیل/ جایگزینی برای دین می‌‌‌بینند، در حالی که…